28.11.2023 16:00

Jak nasze samorządy wypadły w rankingu Wspólnoty dot. ich kondycji finansowej

Powody do dumy mają niewątpliwie wójt Baranowa i burmistrz Kępna, jak i starosta powiatu kępińskiego. Pismo samorządowe Wspólnota opublikowało kolejny ranking dot. kondycji finansowej samorządów. Tym razem pod lupę wzięto nadwyżkę operacyjną 2020-2022. - W rankingu dot. kondycji finansowej samorządów od wielu lat pniemy się w górę, a od czterech lat jesteśmy w pierwszej dziesiątce gmin wiejskich w Polsce – mówi Bogumiła Lewandowska-Siwek.

Autorzy rankingu podkreślają, że wartość nadwyżki operacyjnej to jeden z najważniejszych wskaźników obrazujących sytuację finansową jednostki samorządowej. Decyduje o możliwościach rozwojowych, o tym, ile środków możemy przeznaczyć na nowe przedsięwzięcia (najczęściej na inwestycje) po zaspokojeniu bieżących potrzeb wydatkowych. W dużym stopniu wartość tego wskaźnika wynika z obiektywnych warunków, w których funkcjonują władze samorządowe. Wiąże się więc ze zmianami koniunktury gospodarczej, strumieniami dochodów zarówno własnych, jak i transferów, z zakresem obowiązków narzucanych przez przepisy, a skutkujących wielkością wydatków na utrzymanie różnych usług i instytucji.

Ale przesadą byłoby powiedzieć, że nadwyżka operacyjna w stu procentach zależy od zewnętrznych czynników. Zdarza się, że jej niższa wysokość wynika z nieumiejętności racjonalnego i oszczędnego zaplanowania wydatków bieżących, albo jest skutkiem błędnych decyzji inwestycyjnych prowadzących do powstania obiektów, których eksploatacja jest wysoce kosztochłonna.

Autorzy rankingu posługują się wskaźnikiem nadwyżki operacyjnej netto. Uwzględniają więc nie tylko różnicę między wielkością bieżących dochodów i bieżących wydatków, ale także wielkość spłat wcześniejszego zadłużenia. Prezentowany wskaźnik pokazuje wartości średnie z lat 2020–2022 r.

BARANÓW

W rankingu dot. kondycji finansowej samorządów od wielu lat pniemy się w górę, a od czterech lat jesteśmy w pierwszej dziesiątce gmin wiejskich w Polsce – mówi Bogumiła Lewandowska-Siwek, wójt Baranowa. Wysoka nadwyżka operacyjna wynika z tego, iż przyciągamy nowych inwestorów i podatników. Mamy najniższe podatki i opłaty w powiecie oraz jedne z najniższych w Polsce, minimalne stawki podatków od środków transportowych i tworzymy cięgle nową infrastrukturę drogową dla naszych przedsiębiorców i mieszkańców. Dążymy do tego, aby Gmina Baranów była atrakcyjnym miejscem do zamieszkania.

Wójt podkreśla, że samorząd - Baranowa stawia na inwestycje. Budujemy przede wszystkim, aby poprawić warunki oświatowe (dla naszych najmłodszych pociech), drogowe i mieszkaniowe (kanalizacja sanitarna, termomodernizacje) – wyznaje. - Przeznaczamy na w/w cele około 50% budżetu, choć dotacje z różnych funduszy rządowych nie były dla Baranowa zbyt hojne. Staramy się nie zadłużyć naszej gminy, a środki zamiast na odsetki przeznaczyć na inwestycje. Budujemy nowocześnie, z perspektywą i wizją nowych technologii.

ŁĘKA OPATOWSKA

44 miejsce w rankingu Wspólnoty dot. kondycji finansowej naszego samorządu w skali całego kraju i to w kolejnym już zestawieniu daje powody do radości i satysfakcji z dobrze wykonywanej pracy przez wszystkich, którzy mają wpływ na wskaźniki dotyczące naszej gminy – mówi wójt Adam Kopis. - Stabilizacja przy systematycznym rozwoju daje wymierne efekty, a przy przedsiębiorczych, pracowitych, operatywnych i gospodarnych mieszkańcach, którym z tego miejsca bardzo dziękuję, daje ogromne możliwości zrównoważonego rozwoju dziś i w przyszłości. Na to wszystko i na postrzeganie gminy pracujemy wszyscy każdego dnia, a wskaźniki Wspólnoty tylko potwierdzają, że budujemy dobrą przyszłość dla wiejskiej, ale pięknej gminy Łęka Opatowska.

TRZCINICA

Wójt Trzcinicy Grzegorz Hadzik przypomina, że w poprzednim rankingu (za lata 2017- 2019) średnia nadwyżka operacyjna na mieszkańca wynosiła 142,61 złotych dając gminie Trzcinica 1197 lokatę. W rankingu na lata 2020- 2022 jest to 532,12 złotych, co oznacza wzrost o 273% dając 687 miejsce, a więc zmianę o 510 pozycji.

- Głównymi czynnikami mającymi na to wpływ było racjonalne i oszczędne planowanie wydatków bieżących, inwestycje w zakresie obniżenia kosztów eksploatacji obiektów np. termomodernizacja i zmiana sposobu ogrzewania obiektów oświatowych czy budowa nowych obiektów w technologiach gwarantujących funkcjonalność oraz korzystny bilans energetyczny – mówi Grzegorz Hadzik. - Ponadto inwestycje w nową infrastrukturę wodną, kanalizacyjną i oświetleniową generującą mniejsze koszty bieżące.

Duży wpływ na poprawę wskaźnika miały też pozyskane bardzo duże środki zewnętrzne. W przypadku środków unijnych w przeliczeniu na jednego mieszkańca dało to 2678,73 zł. - To dało możliwość oszczędności środków własnych - mówi włodarz Trzcinicy. (…) - Wynik byłby lepszy, gdyby nie spadek dochodów własnych w ramach udziału w PIT, a także wzrost cen energii, a więc kosztów bieżących, Tutaj Gmina Trzcinica także podjęła działania w postaci zawarcia umowy na wykonanie instalacji fotowoltaicznych we wszystkich stacjach uzdatniania wody całkowicie ze środków zewnętrznych.

BRALIN

- Miejsce 893 na 1445 gmin wiejskich ujętych w zestawieniu Wspólnoty nie jest w mojej ocenie satysfakcjonujące, ale pokazuje problemy z jakimi zmagamy się na co dzień – podsumowuje wyniki rankingu wójt Bralina Piotr Hołoś.

Wójt tłumaczy, że dochody bieżące gminy nie rosną w tempie, w jakim wzrastają koszty funkcjonowania jednostek, ceny energii, paliwa oraz materiałów i usług. Straty samorządu związane ze zmianami w PiT i CiT, niskie zarobki mieszkańców, które przekładają się na średni dochód na mieszkańca i polityka podatkowa Gminy oraz ograniczone składniki majątkowe samorządu, które można przeznaczyć na sprzedaż dopełniają obrazu. Antidotum na tą sytuację stanowią zwiększenia dochodów bieżących lub redukcja wydatków, co staramy się na bieżąco realizować, nie ograniczając zadań i inwestycji, których skala jest bardzo duża - wyznaje.

RYCHTAL

Swojego zadowolenia z pozycji, jaką w rankingu zajęła gmina Rychtal (gminy wiejskie) nie kryje za to jej włodarz Adam Staszczyk. - Miejsce 641 jest pozycją bardzo dobrą zważywszy na jego poprawę o 831 pozycji względem rankingu sprzed trzech lat - przekonuje. - Działania inwestycyjne realizowane przez samorząd i realne ich efekty zachęcają do dalszego działania na rzecz lokalnej społeczności. Mam nadzieję, że kolejne działania będą miały równie pozytywny wpływ na kolejne badania kondycji finansowej samorządów.

KĘPNO

W kategorii miast powiatowych (267 samorządów) Kępno awansowało w zestawieniu na pozycję 9. biorąc pod uwagę średnie wyniki w latach 2020–2022. To skok aż o 10 pozycji z miejsca 19. w latach 2017 – 2019.

- Ranking jest potwierdzeniem, że niezaprzeczalnie realizujemy skuteczną politykę finansową – nie ukrywa burmistrz Piotr Psikus. - Zajęcie 9. miejsca w rankingu samorządów z najlepszą nadwyżką operacyjną budżetu w latach 2020–2022 jest dla mnie powodem wielkiej satysfakcji, tym bardziej, że jest to awans z 19. pozycji.

Burmistrz Psikus podkreśla, że kępiński samorząd zmienia miasto budując drogi, przedszkola, obiekty użyteczności publicznej. Pozyskują też dotacje na zadania obejmujące infrastrukturę drogową, obiekty sportowo-rekreacyjne, termomodernizację budynków, obiekty zabytkowe czy inwestycje w ochronę środowiska. - To dlatego jednym z najważniejszych wskaźników finansowych jest dla nas zachowanie nadwyżki operacyjnej – mówi Piotr Psikus. - Wyższe dochody bieżące od wydatków bieżących oznaczają, że samorząd ma możliwości finansowe. To ważne, bo pozwala na prowadzenie nowych inwestycji.

POWIAT KĘPIŃSKI

Powody do radości ma też starosta Robert Kieruzal, w swojej kategorii Powiat Kępiński znalazł się bowiem na wysokim 29 miejscu, co oznacza skok 51 miejsc w górę w porównaniu z poprzednim rankingiem.

- To ogromny progres, bo przypomnę, że w poprzedniej edycji rankingu obejmującym lata 2017-2019 nasz powiat zajmował odległe 80 miejsce – mówi Robert Kieruzal. - Ten wzrost w klasyfikacji przekłada się m.in. na ilość i zakres zadań inwestycyjnych realizowanych przez Powiat Kępiński. To przede wszystkim zadania drogowe, inwestycje w obszarze ochrony zdrowia, gdzie przypomnę obecnie kończymy rozbudowę Oddziału Leczniczo-Rehabilitacyjnego w Grębaninie.

Starosta przekonuje, że ranking Wspólnoty stanowi kolejne potwierdzenie proinwestycyjnego charakteru budżetu Powiatu Kępińskiego, który rok do roku jest zwiększany choćby o kolejne pozyskiwane środki zewnętrzne umożliwiające podejmowanie kolejnych wyzwań. JUR